Klokkenluidersregeling

Wat is een klokkenluidersregeling? De regeling die ik bedoel, heeft niets met fysieke klokken te maken. En wanneer de klokkenluidersregeling wordt gestart, is er ook geen enkele sprake van geluid. Het is een benaming voor een meld-regeling voor bedrijven. Een klokkenluider is namelijk

een werknemer die misstanden in zijn bedrijf of organisatie naar buiten brengt, al dan niet anoniem.

www.vandale.nl

Klokkenluiders worden beschermd tegen benadeling. De klokkenluidersregeling beschrijft hoe en bij wie zij veilig kunnen melden. En hoe het bedrijf vervolgens een melding dient af te handelen.

Een klokkenluidersregeling verplicht?

Zijn er meer dan 50 mensen voor jou aan de slag? Dan is een klokkenluidersregeling verplicht. Ik schrijf bewust niet ‘werknemers’. Dit omdat in 2022 de regels zijn aangescherpt. Niet alleen bedrijven met 50 werknemers moeten een klokkenluidersregeling hebben. Ook stagiaires, zzp’ers en vrijwilligers tellen mee voor het getal van 50 werkenden.

Daarnaast is het voor alle overheidswerkgevers verplicht om een klokkenluidersregeling te hebben.

Ook de bescherming is uitgebreid. Niet alleen medewerkers worden beschermd, maar ook sollicitanten. En de bescherming geldt voor elke vorm van benadeling. Dus ook pesten of uitsluiting.

Wat moet er precies in de klokkenluidersregeling staan?

De wet stelt eisen aan de inhoud van de klokkenluidersregeling. Er zijn een aantal onderdelen die minimaal behandeld moeten worden. Welke onderwerpen dat zijn, lees je in de checklist van de rijksoverheid. Onder andere:

• Hoe kan een medewerker melden?
• Wie kan reageren op de melding en deze opvolgen?
• Afhandelingstermijnen
• etc.

Klokkenluiders genieten bescherming. Zij moeten misstanden op de werkvloer veilig kunnen melden. Die regel was er al. En die regelde al dat werkgevers daar intern meldregelingen voor op moesten stellen.

De nieuwe wet geeft klokkenluiders nog meer bescherming. Werkgevers moeten zich houden aan termijnen (reactie binnen 7 dagen, inhoudelijke opvolging binnen 3 maanden etc.). Daarnaast moeten werkgevers een register gaan bijhouden, met daarin de meldingen.

Het gaat er dan om dat klokkenluiders veilig misstanden kunnen melden. En in deze Wet bescherming Klokkenluiders wordt de definitie van een misstand breed uitgelegd. De werknemer moet dit intern veilig kunnen melden. Maar kan er met de nieuwe wet ook voor kiezen om direct extern te melden.

Welke bescherming krijgen klokkenluiders nog meer?

Klokkenluiders mogen niet worden benadeeld. Op geen enkele manier. Dus ook dwang, intimidatie, pesten, uitsluiting, reputatieschade of het opnemen van een melder op een zwarte lijst is verboden. Zelfs hierover dreigen is verboden.

Is er een misstand gemeld? Dan is de werkgever verplicht te bewijzen dat dit niet zo was. De melder hoeft niet zelf te bewijzen.

En daarnaast mag je een werknemer niet verplichten om over bepaalde zaken te zwijgen. Een zogenaamd zwijgbeding is bij wet verboden.

Regeling bescherming klokkenluiders maken

Heb je meer dan 50 medewerkers in dienst? Dan moet je interne meldregelingen voor klokkenluiders aanpassen. Deze regelingen moeten namelijk in overeenstemming zijn met de nieuwe Wet Bescherming Klokkenluiders. En daar kun je niet te lang mee wachten. Want ook de OR of de PvT moet iets van de wijziging kunnen vinden. Heb je die niet? Dan moet een meerderheid van het personeel instemmen met de regeling.

Welke klokkenluiders moet je beschermen?

Niet alleen (ex-) werknemers en ambtenaren kunnen klokkenluider zijn die bescherming genieten. Ook zzp’ers, aandeelhouders, stagiairs, vrijwilligers, (onder)aannemers en leveranciers vallen nu onder de wet. De regeling gaat zelfs zover, dat personen die de melder ondersteunen ook beschermd worden.