De verplichte onderdelen van de onverplichte arbeidsovereenkomst

Een arbeidsovereenkomst hoef je niet verplicht schriftelijk te sluiten. Mondeling mag ook. Toch is het wel gunstig om de arbeidsovereenkomst op papier te hebben. Zo is voor zowel de werkgever als voor de werknemer duidelijk welke afspraken er zijn gemaakt. De hoogte van het salaris, maar ook hoeveel vakantiedagen er gelden. Hier lees je welke onderdelen je nog meer opneemt in het arbeidscontract.

De definitie van arbeidsovereenkomst

De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij een persoon (de werknemer) arbeid verricht in dienst van een andere persoon of organisatie (de werkgever) en daar loon voor ontvangt. De overeenkomst kan mondeling tot stand komen, maar ook stilzwijgend, via e-mail of met een natte handtekening op papier. Het maakt dus niet uit of de overeenkomst schriftelijk is gesloten.

Toch kiezen de meeste werkgevers wel voor een schriftelijke arbeidsovereenkomst. Heel logisch natuurlijk. Een elektronische of schriftelijk ondertekende overeenkomst heeft namelijk bewijswaarde. Zowel de werkgever als de werknemer kunnen op een later moment terugkijken wat ook alweer was afgesproken. Als je bijvoorbeeld mondeling afspreekt dat de arbeidsovereenkomst voor maximaal 1 jaar is aangegaan, maar dit niet bewezen kan worden, kan het zomaar eens zijn dat je voor onbepaalde tijd aan de medewerker vast zit. Daarnaast kun je alleen schriftelijk afspraken maken over non-concurrentie en proeftijd. Of een boetebeding en een tussentijds opzegbeding. Minder risico’s dus.

De onderdelen in de arbeidsovereenkomst

Als je besluit een arbeidsovereenkomst op schrift te stellen, neem dan minimaal de in deze blogpost beschreven onderwerpen mee. Waarom? Omdat het verplicht is om al deze onderdelen binnen één maand na indiensttreding aan de werknemer schriftelijk of elektronisch mede te delen. Doe je dit in de arbeidsovereenkomst of verwijs je in de arbeidsovereenkomst naar de cao waarin dit is meegenomen, dan heb je dus eigenlijk twee vliegen in een klap. Hieronder leg ik uit welke onderwerpen dat zijn. Waar ‘verplicht’ staat, bedoel ik dus ‘verplicht om mede te delen’.

De partijen

Een overeenkomst begint vaak met de aanduiding van de partijen. In het geval van een arbeidsovereenkomst zijn dat de werkgever en de werknemer. Belangrijk is dat je zowel op het moment van tekenen als in een later stadium kunt achterhalen tussen wie de overeenkomst nou eigenlijk gesloten is. Minimaal wettelijk verplicht is de naam en woonplaats van beide partijen.

Vaak zie je ook dat het Burgerservicenummer (BSN) genoemd is bij de partij-aanduiding. Dat lijkt heel handig – er is immers maar één persoon met dat nummer, dus je weet precies met wie je te maken hebt – maar niet toegestaan onder de Nederlandse privacywet. Wél kun je er in plaats daarvan voor kiezen om de geboortedatum op te nemen.

De werkzaamheden en werkplaats

In de arbeidsovereenkomst licht je vervolgens toe welke functie de medewerker gaat vervullen. Is de functietitel zelf niet heel duidelijk of niet veelzeggend? Beschrijf dan ook de aard van de arbeid, dus eigenlijk wat de functie precies inhoudt. Ook benoem je de plaats of plaatsen waar de arbeid zal worden verricht.

Als de werkplaats voor ten minste een maand buiten Nederland is, dan dien je ook nog schriftelijk te vermelden hoe lang dat dan precies is, wat qua huisvesting en terugkeer naar Nederland is geregeld, of de Nederlandse sociale verzekeringswet van toepassing is, in welke valuta het loon wordt betaald en op welke vergoedingen de werknemer recht heeft.

Het loon

Er is pas sprake van een arbeidsovereenkomst als er loon wordt uitgekeerd. Dat kan loon in natura zijn, of loon in geld. In een arbeidsovereenkomst wordt altijd vermeld wat het loon is en wat de betaaltermijn van het loon is (bijvoorbeeld €X per maand of €Y per 4 weken).

Is het loon afhankelijk van de uitgevoerde werkzaamheden? Bijvoorbeeld een bedrag per kistje gepelde bollen? Vermeld dan de per dag of week aan te bieden hoeveelheid arbeid (50 kistjes per dag), de prijs per stuk (€3 per kist) en de tijd die redelijkerwijs met de uitvoering is gemoeid (gemiddeld 6 kistjes per uur).

Tijd en duur

Schrijf duidelijk op wanneer de arbeidsovereenkomst van start gaat. Dat kan op het moment van ondertekening zijn, maar ook een datum verder weg in de toekomst. Als je met elkaar hebt afgesproken dat de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is aangegaan, beschrijf dan ook voor hoe lang dat precies is. Als het een overeenkomst voor onbepaalde tijd moet zijn, dan benoem je dat op die manier. En vermeld altijd welke opzegtermijn door beide partijen gehanteerd moet worden, als werknemer of werkgever de arbeidsovereenkomst wenst op te zeggen.

Ook benoem je hoeveel arbeid de medewerker per dag of per week zal verrichten. De bekende 8 uur per dag, of 40 uur per week of uiteraard een variatie daarop. En is er sprake van een oproepovereenkomst? Dan vermeld je dat natuurlijk.

Vakantie

Elke werknemer heeft recht op vakantiedagen en vakantiegeld. Ook dat zijn arbeidsvoorwaarden die meegenomen dienen te worden in het arbeidscontact, op zo’n manier dat duidelijk is waar de werknemer recht op heeft.

Variabelen

Als laatst zijn er nog een aantal variabelen in de arbeidsovereenkomst. Dat betekent dat het niet in alle gevallen verplicht of passend is om aan te bieden, maar wel verplicht om te vermelden óf het wordt aangeboden. Ik heb het dan over de pensioenregeling en de toepassing van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) of arbeidsvoorwaarden op grond van de Waadi. Daarnaast vermeld je of de arbeidsovereenkomst een uitzendovereenkomst is of een payrollovereenkomst.