Schijnzelfstandigheid

Werk je met een schijnzelfstandige? Dan loop je risico. Hoe dat werkt en welke risico’s je loopt, leg ik je graag uit.

Schijnzelfstandige: een werknemer die eigenlijk zzp’er is

In Nederland stijgt het aantal zzp’ers al jaren. Zowel de Nederlandse overheid als rechters buigen zich vaak over de vraag of deze werkenden juridisch eigenlijk niet als werknemer moeten worden aangemerkt. Dat betekent dat deze werkenden feitelijk werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst – maar zich daar beiden niet bewust van (willen) zijn. Deze werkenden noemt men schijnzelfstandigen.

Weerstand tegen schijnzelfstandigheid

Ons kabinet wil schijnzelfstandigheid tegengaan. Een werkgever betaalt voor deze werkenden namelijk (onterecht) geen werkgeverspremies en wordt er geen loonheffing ingehouden. Daarnaast worden werkenden die onder de overeenkomst van opdracht werkzaamheden verrichten niet automatisch beschermd, zoals werknemers dat wel worden onder het arbeidsrecht. Denk daarbij aan het doorbetalen van loon als de werkende ziek is. Of het stoppen van de opdracht, als het even tegenzit.

Toezicht door de Belastingdienst

De Belastingdienst houdt toezicht op het fenomeen schijnzelfstandigheid. Er zijn al verschillende wettelijke constructies ‘uitgeprobeerd’, om de Belastingdienst handen en voeten te geven bij het bestraffen van opdrachtgevers die met schijnzelfstandigen werken. Geen van deze regelingen heeft nog de gewenste uitwerking gehad. Op dit moment is de Belastingdienst daarom nog steeds niet bezig met actief handhaven. En dit duurt nog ten minste tot eind 2021. Voorlopig een risico minder dus, tenzij je kwaadwillend bent (denk aan uitbuiting of bewust ontduiken van premies).

Toch risico’s

Dat de Belastingdienst niet handhavend optreedt tegen organisaties die met schijnzelfstandigen werken, betekent niet dat er geen risico’s zijn voor deze organisaties. Een zzp’er die ziek wordt kan namelijk toch doorbetaling van loon vorderen via de rechtbank, als blijkt dat hij een schijnzelfstandige is. In die situatie komt een organisatie achteraf voor allerlei extra kosten te staan, zoals niet betaalde werkgeverspremies.