De scholingsplicht van de werkgever

Voor alle werkgevers geldt in Nederland de scholingsplicht. Dat betekent dat werkgevers werknemers moeten laten bijscholen. Bijvoorbeeld door een cursus aan te bieden of door de werknemer in te schrijven voor een opleiding.

Scholingsplicht geldt gedurende het dienstverband

De scholingsplicht houdt in dat werkgevers aan medewerkers scholing beschikbaar moet stellen die voor de uitoefening van de functie noodzakelijk is. Hierbij kun je denken aan cursussen en opleidingen, maar ook aan meeloop of inwerkdagen. De scholingsplicht begint dus al bij de start van het dienstverband. En eindigt pas als de werknemer uit dienst is.

Deze regel is in de wet gekomen, juist omdat werknemers steeds langer door moeten werken tot hun pensioen. Ook de werknemer die dus al bijna met pensioen mag, heeft recht op bijscholing. Gedurende het hele dienstverband moet een werkgever investeren in persoonlijke scholing van zijn werknemers.

De scholingsplicht vóór ontslag

Een werknemer ontslaan omdat hij niet goed functioneert, zonder dat je hem de kans geeft om meer te leren. Dat kan natuurlijk niet, je hebt een scholingsplicht. Dat mag duidelijk zijn. Maar dat niet alleen. In een recente uitspraak is gebleken dat de scholingsplicht óók van belang is bij een ontslag vanwege bedrijfseconomische redenen.

In deze uitspraak had de werkgever meer zijn best moeten doen om de werknemer om te scholen naar een functie die wel nog behouden bleef. Dat is een onderdeel van de herplaatsingsplicht, zoals dat zo mooi heet. Die scholingsplicht voor herplaatsing gaat zelfs zo ver, dat de werkgever het initiatief moet nemen om aan de werknemer scholing op persoonsniveau aan te bieden. En dat de werkgever de werknemer daar ook actief voor in moet schrijven.

Bescherm je scholingsinvestering

De afweging van veel werkgevers voor het aanbieden van scholen is een kostenafweging. Want stel dat je werknemer de opleiding af maakt en vervolgens binnen een half jaar zelf zijn arbeidsovereenkomst op zegt? Dan ben je de investering vanwege de scholingsplicht kwijt. Ondanks de wettelijke scholingsplicht, kan het een risico afweging zijn om tóch geen scholing aan te bieden.

Hier is een oplossing voor. Door in de arbeidsovereenkomst al rekening te houden met opleidingskosten, kun je de scholingsinvestering beschermen. Je regelt dan in de arbeidsovereenkomst dat de werknemer de kosten terug betaald als hij binnen een bepaalde termijn na de opleiding uit dienst gaat. Dit noem je ook wel een opleidingsbeding.